خرما! این میوهی پر خاصیت در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری پرورش مییابد و انواع مختلفی دارد. خرما خواص متعددی برای سلامتی دارد از جمله: رفع یبوست، اختلالات روده، مشکلات قلبی، کمخونی، اختلالات جنسی، اسهال، سرطان دستگاه گوارشی و بسیاری دیگر از مشکلات جسمی.
همچنین از خواص خرما این است که برای افزایش وزن نیز مفید است. این خوراکی سرشار از انواع ویتامینها، مواد معدنی، و فیبر است. این میوهی خوشمزه حاوی روغن، کلسیم، گوگرد، آهن، پتاسیم، فسفر، منگنز، مس، و منیزیوم است که همگی برای حفظ سلامتی بدن مفید هستند. به گفتهی برخی متخصصان سلامت، مصرف روزانه یک خرما برای داشتن رژیم غذایی متعادل و سالم بسیار ضروری است.
کشت خرما در دنیا
خرما در بیش از ۳۴ کشور دنیا مورد کشت و کار قرار میگیرد.از نظر سطح زیر کشت، عربستان، الجزایر و ایران بهترتیب بیشترین میزان سطح زیر کشت را در دنیا به خود اختصاص دادهاند.سطح زیر کشت خرما در ایران ۲۳۲ هزار هکتار بوده که حدود ۱۹۹ هزار هکتار آن بارور است.حدود ۸۵ درصد کل تولید انواع خرما در دنیا متعلق به کشورهای مصر، ایران، عراق، عربستان و پاکستان است.
تولید خرما در ایران
میزان تولید خرما در کشور حدود یک میلیون و چهارده هزار تن است و از این حیث ایران از بزرگترین تولیدکنندگان خرما در دنیا به حساب میآید.از نظر تولید و صادرات ایران بعد از مصر در رتبه دوم جهانی قرار دارد.درخت خرما در ۱۵ استان کشور مورد کشت قرار میگیرد.کرمان، هرمزگان، خوزستان، بوشهر، فارس و سیستان بلوچستان حدود ۹۸ درصد تولید خرمای کشور را به خود اختصاص دادهاند و جزء مناطق اصلی تولید خرما در کشور محسوب میشوند.حدود ۹۰ درصد تولید خرمای کشور مازاد مصرف داخلی است که این موضوع اهمیت صادرات این محصول را نشان میدهد.
انواع خرما
۱. خرمای پیارم
خرمای پیارم گرانترین خرمای ایران است. از نوع خرماهای نیمه خشک است و دیررس است. در گروه خرماهای نیمه خشک قرار دارد. عمده قند موجود در آن از نوع فروکتوز است که به راحتی و سرعت در متابولیسم بدن استفاده شده و به عنوان قند مجاز مصرفی توسط افراد مبتلا به دیابت بسیار مناسب است. این خرما عموما در استان هرمزگان به عمل می آید.
۲. خرمای مضافتی
خرمای مضافتی شناختهشدهترین نوع خرما در ایران است. رطوبت زیادی دارد و مورد اقبال مردم قرار گرفته است.
۳. خرمای گنتار
خرمای گنتار از جمله انواع خرمای تر است. این نوع خرما را میتوان بهصورت خارک و رطب نیز مصرف کرد.
۴. خرمای استعمران
استعمران از جمله نمونههای تولید شده در ایران است. این خرما در گروه خرماهای نیمه خشک قرار دارد و از این رو حمل و نقل آن آسان است و برای صادرات خوب است. شایان ذکر است خرمای استعمران میزان قند بالایی دارد و برای ورزشکاران مناسب است. حدود ۷۰ درصد از نخلستان های خوزستان این نوع خرما را به بار می آورند.
۵. خرمای شاهانی
خرمای شاهانی از جمله انواع خرمای تر است که درجه یک محسوب میشود و طرفداران زیادی دارد. این نوع خرما بافت نرم و مرطوبی دارد و از آن برای تهیهی انواع شیره خرما استفاده میشود. هم چنین بسیار خوش رنگ است. نام های دیگر این خرما که شاید شنیده باشید عبارت اند از شاوانی ، شونی و خورک. این نوع خرما بیشتر در نخلستان های هرم به ثمر می رسد.
۶. خرمای زاهدی
خرمای زاهدی طلایی و بیضی شکل است و دارای یک بافت نرم و طعم آجیلی است. آنها پوست ضخیمی دارند، نیمه خشک هستند و نسبت به سایر خرماها شیرینی کمتری دارند. این نوع خرما همچین دارای فیبر زیادی است. این خرما به گستردگی در جنوب ایران کشت به عمل می آید و به خاطر شیرینی معتدل اش طرفداران زیادی در خارج و داخل کشور دارد. چون این خرما به آسانی ذخیره و حمل می شود طرفداران در بین تجار خرما به ویژه صادرکنندگان طرفداران زیادی دارد.
۷. خرمای کبکاب
خرمای کبکاب از انواع نیمه خشک خرما است. پوست آن نسبت به دیگر انواع خرما زخیمتر است و از جمله انواع پرمصرف خرما در ایران است. این خرما که عمدتا از نخلستان های بهبهان استحصال می شود بسیار خوش رنگ است و شهد یا شیره ی فراوانی دارد.
۸. خرمای ربی
خرمای ربی از جمله انواع خرمای نیمه خشک است و از ماندگاری مطلوبی برخوردار است. این خرما در نواحی وسیعی از سیستان و بلوچستان پرورش داده می شود. هم چنین همانطور که در عکس می بینید ظاهری چروکیده و قدی کشیده دارد.
۹. خرمای برهی
این نوع خرما زرد و ترد است. این خرمای رسیده مزهی کارامل و شکر قهوهای را میدهد. مانند بیشتر خرماها شیرین است، و کاملا ارزش امتحان کردن را دارد. این خرماهای خامهای واقعا لذیذ هستند و اغلب در حالی که هنوز روی شاخههای نازک هستند، به فروش میرسند. این خرماهای فصلی را میتوانید فریز و ماهها نگهداری کنید. این خرما اصالتا ریشه در نخلستان های عراق دارد. با این وجود به خاطر طعم و کیفیت بی نظیرش در بین نخل داران و مصرف کنندگان ایرانی طرفداران پر و پا قرصی دارد.
۱۰. خرمای آل مهتری
از ارقام زودرس خرما است. میوه آن نسبتا کوچک و کشیده است و زودرس بودن آن باعث شده است ارزش اقتصادی آن بالا برود. این خرما بومی استان هرمزگان است.
۱۱. خرمای خضراوی
خرمای خضراوی از انواع خرمای نرم است و به صورت خارک و رطب نیز مصرف میشود. این خرما نیز مانند خرمای برهی از نخلستان های عراق به ایران آمده است. خرمای خضراوی به لحاظ سطح زیر کشت دومین رتبه را در استان خوزستان دارد. هسته کاملا از میوه جدا است و به همین به راحتی می توان از تمام میوه بهره برد.
۱۲. خرمای خاصویی
خرمای خاصوئی از جمله انواع مرغوب خرما است و قابلیت نگهداری آن بالا است. این خرما نیز مانند خرمای کبکاب در بهبهان خوزستان به بار می نشیند. این خرما که ظاهری مانند بامیه دارد و کوچکتر از اقوام دیگرش است بسیار در خوزستان پرطرفدار و پرمصرف است.
۱۳. خرمای مرداسنگ
خرمای مرداسنگ از نظر اهمیت درجهی متوسط دارد و از جمله ارقام معروف استان کرمان است. این خرما چون زیاد تولید نمی شود بنابراین فقط در کرمان و بعضا سایر نواحی جنوبی کشور مصرف می شود. پس اگر دوست دارید از این خرما میل کنید بد نیست در فصل برداشت این محصول یک سر به نواحی جنوب کرمان بزنید.
۱۴. عجوه (Ajwa)
این نوع خرما ترکیبی از انواع نرم و خشک است، شیرین است و در دهان نرم میشود. گفته میشود که این خرماها دارای خواص شفابخش هستند و در حدیث آمده که پیامبر گفتهاست خوردن هفت عدد از این خرما در هنگام صبح از فرد در برابر سحر و جادو تا عصر محافظت میکند. این نوع خرما از محصولات عربستان سعودی است و این حدیث از منابع ذیل این متن ترجمه شده است.
۱۵. انبارار (Anbara)
این خرماهای بزرگ به دلیل ظاهر بزرگ و گوشتی و هستههای کوچکی که دارند، مورد علاقهی مردم هستند. آنها همچنین یکی از گرانترین انواع خرما هستند! انبارا شیرین، قهوهای و پر از پروتئین است.
۱۶. صفوی
این خرماهای سیاه، شیرین، گوشتی و سرشار از ویتامین هستند. آنها نرم هستند و در مدینه کشت میشوند. این خرماها برای خواص شفابخشی که دارند شناختهشده هستند. اگر این نوع خرما را با معدهی خالی بخورید، کرم معدهتان از بین میرود. آنها همچنین دارای مواد معدنی فراوانی هستند.
۱۷. ساغای (Saghai)
این خرمای تر و تازه در ریاض کشت میشود، معمولا به رنگ قهوهای است و قسمت نوک آن زرد کمرنگ است. ساغای چروک خورده است، اما پوسته پوسته نمیشود، و از آن مواردی است که حتما باید بخورید!
۱۸. خدری (Khudri)
این خرماهای قهوهای خشک و شیرین هستند. آنها پوست چروکیده دارند و ممکن است بزرگ یا کوچک باشند. خدری به دلیل تر و تازگیاش و قیمت مناسبی که دارد، یکی از انواعی است که به میزان زیادی صادر میشود. این نوع خرما یکی از بهترین خرماها برای مصرف است اگر میخواهید دوباره جان بگیرید و انرژیتان را افزایش بدهید.
۱۹. خرما شکری (Shukkari)
این خرماها ترد و واقعا شیرین هستند. خرمای شکری برای خواص شفابخش و مواد مغذی که دارد، شناختهشده است. این نوع خرما کلسترول را پایین میآورد، از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند و همچنین کمکتان میکند که از شر خستگی رها شوید. خرمای شکری در منطقهی قصیم عربستان و نواحی جنوبی ایران کشت میشود.
۲۰. مدژول
این نوع خرما به عنوان “ملکهی خرماها” شناخته میشود. مدژول دارای یک بافت بزرگ و نرم است، و طعم قوی و شیرینی دارد. در امریکا محبوبیت بسیار زیادی دارد و اغلب در ساخت شیکها و اسموتیها استفاده میشود. این نوع خرما معمولا در کل طول سال در دسترس است و در عربستان به گستردگی کشت می شود.
۲۱. خُلاص
این خرماها هنگامی که به طور کامل میرسد، عطر کاراملی دارد. خلاص زمانی که تازه است حالت چسبناکی دارد و معمولا با قهوه عربی مصرف میشود. این نوع خرما پوست شلی دارد و در مناطق قصیم و الخرج عربستان ریشه دارد.